Mona KeijzerTwee van de drie mkb-bedrijven weet niet welke mogelijkheden er zijn om van overheidswege ondersteuning te krijgen op het gebied van financiering. Dat blijkt uit een evaluatie van de financieringsinstrumenten die de overheid biedt, schrijft staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken aan de Tweede Kamer.

Die instrumenten zijn de Vroegefasefinanciering (VFF), Innovatiekrediet, SEED, DVI en Groeifaciliteit. Voor wie ze weet te vinden, werken ze goed, aldus Keijzer. “De evaluaties geven over het algemeen een positief beeld: ze laten zien dat de instrumenten een doelmatige en doeltreffende werking hebben en een keten vormen van diverse vormen aan financiering afgestemd op verschillende behoeftes in de levensfasen van een bedrijf. Ook is er sprake van additionaliteit: zonder inzet van de regelingen was er vanuit de markt minder geïnvesteerd in bedrijven en zou er minder innovatie hebben plaatsgevonden.”

Meer bekendheid genereren

Twee derde van de mkb’ers is niet bekend met de loketten waar overheidsinstrumenten beschikbaar zijn om financiering te stimuleren. “Hierbij moet worden opgemerkt dat veel van de instrumenten door de financier aangevraagd worden, en niet door de onderneming zelf. In het kader van de uitkomst van de evaluaties vind ik het van groot belang om de potentiële doelgroep van de instrumenten hier bekend mee te maken”, aldus Keijzer. “Het instrumentarium doet dus zijn werk, maar kan met de aanbevelingen uit de evaluaties nog nader aangescherpt worden. Ik start een nader onderzoek naar de werking van de financieringsmarkt en de rol van de overheid daarin.” Ze informeert de Kamer daarover na de zomer. “Het onderzoek moet een feitelijke analyse opleveren die bijdraagt aan een nieuwe toekomstvisie op de financieringsmarkt.”

Banken blijven belangrijkste bron

Het kleinere mkb blijft afhankelijk van leningen en rekening-courantkredieten van banken. De drie grootbanken hebben samen voor meer dan € 100 miljard uitstaan bij het mkb. Wel worden in aanvulling op traditionele leningen meer andere kredietvormen gebruikt, zoals leasing en factoring. Crowdfunding groeit sterk, maar heeft nog een bescheiden aandeel in de totale markt, zo geeft de brief enkele bevindingen uit de Financieringsmonitor van het CBS.

Ondernemingen gebruiken de financiering vooral om te investeren in uitbreiding, gevolgd door werkkapitaal en voorraden. Bankleningen zijn nog steeds de meest populaire vorm, gevolgd door leasing en rekeningcourantkrediet. “Uit het onderzoek blijkt dat met name voor microbedrijven, bedrijven jonger dan vijf jaar en startups toegang tot financiering een uitdaging vormt. Deze drie typen hebben gemeen dat ze een beperkte staat van dienst en omvang hebben. Het niet kunnen aantrekken van de gezochte financiering vormt daarmee een mogelijke barrière voor doorgroei en opschaling. Daarnaast is het moeilijk om financiering te vinden voor ondernemers actief in de handel, vervoer en horeca, ongeacht grootteklasse of type bedrijf.”

Doorverwijzing

Van de afgewezen ondernemers kreeg 93% feedback, maar werd slechts 17% doorverwezen naar een andere financier. “Vooral kleine bedrijven worden nauwelijks op de mogelijkheden van andere financiers gewezen.” Daarvoor moet de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) met de Gedragscode Kleinzakelijke Financiering een oplossing bieden.