Ronald Kleverlaan: Trends in MKB financiering 19 juni · Editie #119

Particuliere investeringen via online crowdfunding platformen en handelsplatformen zijn de laatste jaren hard gegroeid en ook het maximale bedrag wat opgehaald wordt via deze platformen wordt steeds hoger. Bedrijven die groeifinanciering zoeken lopen echter steeds vaker aan tegen het maximum platform aan wat is vastgesteld door de AFM. Het wordt tijd om naar omliggende landen en vooruitlopend op de nieuwe Europese wetgeving hier meer ruimte voor te bieden.

Fietsbedrijf VanMoof heeft afgelopenw eek via OnePlanetCrowd binnen 12 uur €2,5 miljoen opgehaald via crowdfunding als onderdeel van een financieringsronde van €20 miljoen. De “stapelfinanciering” bestaat uit een bancaire lening van €12,5 miljoen euro, €2,5 miljoen via crowdfunding en €5 miljoen via private investeerders(€100k+).

Gasproduct Hygear heeft via NPEX in eerdere financieringsrondes in 2017 en 2018 in totaal €10 miljoen aan financieringen via aandelen en obligaties opgehaald. Exact 12 maanden na de vorige ronde van €5 miljoen is de volgende financieringsronde van €5 miljoen gestart.

Beide bedrijven halen exact het maximale bedrag op wat volgens de AFM vergunningen en ontheffingen mogelijk is om op te halen via deze online platformen. Dit zijn maximale bedragen die opgehaald kunnen worden zonder het opstellen van een volledige, goedgekeurde AFM-prospectus (wat veel juridische en administratieve kosten met zich mee brengt).

Via OnePlanetCrowd mogen bedrijven maximaal €2,5 miljoen ophalen per 12 maanden. In deze en een eerdere crowdfunding ronde in 2017 werd dit bedrag ook zeer snel gehaald, waarbij in beide rondes ca. 1000 investeerders instapten. De aanvullende €5 miljoen die via private investeerders opgehaald wordt is dan ook maar alleen beschikbaar voor investeerders die minimaal €100.000 investeren, waardoor het gericht is op een exclusievere doelgroep.

Via NPEX mogen bedrijven elke 12 maanden €5 miljoen aan financiering ophalen per effect (het is dus mogelijk om én obligaties én aandelen voor €5 miljoen uit te geven binnen 12 maanden). Wanneer een bedrijf wel een prospectus aanvraagt dan is de limiet van €5 miljoen per effect niet meer van toepassing en kan er meer opgehaald worden.

Het aanvragen van een prospectus is echter erg kostbaar voor de ondernemer en vergt lange doorlooptijd (het is een vergelijkbare prospectus als voor een beursintroductie), waardoor dit niet in verhouding staat met de omvang van de financiering die wordt opgehaald. Daarom is er een uitzondering gemaakt voor deze kleinere financieringsrondes voor risicokapitaal. Dit zorgt voor veel kansen voor groeifinanciering voor scaleups en snelgroeiende bedrijven.

In het VK en Duitsland is deze maximale grens al eerder verhoogd naar €8 miljoen. In de nieuwe Europese wetgeving was oorspronkelijke het voorstel om dit op te trekken naar €10 miljoen, maar dit wordt nu ook op €8 miljoen vastgesteld. Zoals het er nu naar uitziet wordt dit dan in zowel de nieuwe Europese crowdlending wetgeving, als de Mifid-2 wetgeving aangepast.

In Nederland wordt gewacht met de aanpassing van de crowdfunding wetgeving totdat er duidelijkheid is over het nieuwe Europese kader. Maar zelfs als dit op z’n vroegst aan het eind van dit jaar wordt goedgekeurd, dan duur implementatie nog minimaal 1 jaar (eind 2020/begin 2021).

Het zou goed zijn als AFM vooruitlopend op deze nieuwe Nederlandse en Europese wetgeving alvast deze grens verhoogd, zodat ook snelle groeiers en scale-ups voldoende alternatieve mogelijkheden krijgen om groeifinanciering op te halen.

Impactfinanciers en -experts gaan de komende periode actiever samenwerken in het Integrated Capital Network. De organisaties gaan samen optrekken op sociale ondernemers beter te ondersteunen met financieringsvraagstukken.

De impact financiers komen maandelijks bijeen in een ‘Integrated Capital Lab’ en is een vervolg op een pilot in september 2018 tijdens Amsterdam Capital Week. Centraal staan sociale ondernemers die financiering en kennis nodig hebben om hun onderneming naar de volgende fase te brengen.

Het model lijkt erg op de financieringstafels die na de zomer van start gaan in diverse regio’s in het land met steun van het Ministerie van EZK.

Tijdens de bijeenkomsten van het “Integrated Capital Lab” wordt elke maand 1 sociale ondernemer uitgenodigd en wordt geanalyseerd in welke groeifase de ondernemer zit en wat nodig is voor een succesvolle volgende stap aan kennis, kapitaal en netwerk. Tijdens de bijeenkomst geven impactfinanciers direct aan of ze mogelijkheden zien om op korte en op lange termijn te financieren en wordt er gekeken welke soort financiering het beste bij de ondernemer past: donaties, leningen of equity.

Partijen die vanaf de start deelnemen aan het ICN zijn: Stichting DOEN, OnePlanetCrowd, SI2 Fund, Heroes & Friends, ABN AMRO Social Impact Fund, ABN AMRO Sustainable Finance Desk, Triodos Bank, Rabobank Foundation, Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland, Gemeente Amsterdam, Impact Hub Amsterdam en Generous Minds.

Het si goed om te zien dat vanaf de start er een goede mix van publieke financiers en bancaire en non-bancaire partijen aan tafel zitten. Vooral de voorbereiding van de cases en het vormen van de juiste financieringsmix zal belangrijk zijn om resultaten hier te behalen.

Rabobank heeft aangekondigd om fors te gaan investeren in (mkb) bedrijven in de Brainport regio. Het gaat daarbij niet alleen om reguliere bankleningen, maar ook om de verstrekking van risicodragend kapitaal en om deelnemingen in nog jonge, veelbelovende bedrijven. Hiervoor wordt €100 miljoen geïnvesteerd via 2 nieuwe investeringsfondsen in de komende 3 jaar.

Een bijzondere stap van de Rabobank Eindhoven die hiermee tegen de trend in gaat waarbij banken de afgelopen tijd juist geen interesse hebben getoond om te investeren in startups of risicodragend kapitaal te investeren in kleine bedrijven.

De Rabobank lanceert daarvoor twee investeringsfondsen, voor startende en doorgroeiende bedrijven, het Rabobank Brainport Startup Fund en het Rabobank Brainport Scaleup Fund. Het eerste fonds heeft €25 miljoen beschikbaar en zal 50-100 bedrijven kunnen financieren (gemiddeld 250k-500k). Het Scaleup fonds heeft €75 miljoen om te investeren in enkele tientallen groeiende ondernemingen.

Hiermee zullen dus rond de 100 startups en scaleups in de komende 3 jaar aan financiering geholpen kunnen worden.

Daarnaast wil de bank samen met een aantal partners uit de regio nóg een fonds optuigen. Dit Brainport Venture Fund zou 200 miljoen euro aan kapitaal moeten gaan bevatten. Rabobank wil daarvoor 50 miljoen euro beschikbaar stellen. Dit (Venture Capital) fonds is bestemd voor risicodragend vermogen in ondernemingen die kapitaal nodig hebben voor verdere groei.

De publicatie van het onderzoek naar de ontwikkelingen en omvang van de non-bancaire financieringsmarkt door Stichting MKB Financiering werd goed ontvangen en geeft nu duidelijk aan hoe divers het mkb financieringslandschap aan het worden is. Niet alleen crowdfunding, maar ook direct lending en non-bancaire aanbieders van factoring en leasing groeien snel.

Dit onderzoek is conservatief opgezet en alleen data is meegenomen van bronnen die gevalideerd konden worden. Vooral in de markt van non-bancaire factoring en direct lending (mkb fondsen) zijn er veel aanbieders actief waarvan het lastig was op de juiste data te verzamelen. Naar verwachting zullen deze vormen van financiering voor het mkb nog een stuk groter zijn. Het is echter lastig om een inschatting te maken hoeveel groter dit is. Hier is aanvullend onderzoek voor nodig.

Het gehele onderzoek is hier te lezen en te downloaden.

Crowdfunding is een manier om een onderneming te financieren met behulp van een grote groep financiers. De ondernemer leent bij het grote publiek geld om een voorgenomen investering te financieren. Hiervoor zijn op internet zogeheten crowdfundingplatforms actief. Zodra genoeg mensen geld hebben toegezegd, is het project “vol gelopen” en kan de ondernemer de lening opnemen. De samengestelde naam dekt exact de lading: een menigte (crowd) van mensen financiert (fund) een bedrijf.

Hoe werk zakelijke crowdfunding en hoeveel platformen zijn er actief in Nederland? Deze vragen worden behandeld in de blog van deze week.