Zo’n 50.000 in de kern gezonde bedrijven dreigen de komende jaren onnodig failliet te gaan omdat ze geen lening kunnen krijgen. Het Instituut voor Midden en Kleinbedrijf (IMK) denkt een methode te hebben gevonden om dat te voorkomen.

Natasja de Groot (AD) 23 mei 2022

Kaasboer lennert van winkel markt

Kaasboer Lennert van Winkel (eigen foto): ‘Ik houd mijn hart vast voor de belastingaanslag’.

De 43-jarige noten- en kaasboer Lennert van Winkel uit Maassluis heeft zich in coronatijd flink in de schulden moeten steken. Vrij snel na de uitbraak van corona ging de Haagse markt, waar hij vier dagen in de week staat, op slot en in de periode erna volgden nog allerlei andere coronabeperkingen.

NOW-steun en TOZO-regeling

,,Het was echt overleven en heel uitzichtloos”, blikt hij terug bij het AD. Sinds eind vorig jaar gaat het weer als een tierelier. ,,Eigenlijk toen de winkels op slot moesten, kregen wij hier op de markt een enorme boost.” Hoewel zijn kraam beter draait dan ooit, torst hij nog wel een schuld van liefst 50.000 euro mee. Zo staat er zo’n 23.000 euro uit bij zijn leverancier, moet hij nog 8800 euro terugbetalen aan NOW-steun omdat hij een medewerker heeft laten gaan, heeft hij een TOZO-lening gekregen van dik 10.000 en verder is er nog de rekening van 5200 euro aan uitgestelde belastingen.

Hij is inmiddels begonnen met de eerste terugbetalingen en dat gaat aardig, maar hij ziet als een berg op tegen wat nog gaat komen. In juli start de terugbetaling van de TOZO-regeling en dan komt daar in oktober de belasting bovenop. ,,En ik houd mijn hart vast voor de belastingaanslag. Ik heb de voorlopige aanslag binnen maar ik denk dat het bedrag uiteindelijk fors hoger uitvalt, omdat we het nu zo goed.”

Lees ook: KVK: ‘220.000 ondernemers staat water aan de lippen’

Nul op het rekest bij de bank

Van Winkel heeft wel geprobeerd om een ‘doorstartkrediet’ bij de bank te krijgen waarmee hij zijn schulden in een keer kan afkopen, maar hij kreeg nul op het rekest omdat hij een kraam huurt en geen onderpand heeft. ,,Het is toch best wrang. Het gaat eigenlijk heel goed en ik verwacht nog te kunnen groeien. In coronatijd ben ik een bezorgdienst begonnen en ik heb klanten kunnen overnemen van een Haagse marktkraamhouder die er onlangs mee is gestopt. Maar kennelijk word ik niet gezien als levensvatbaar.”

Zoals deze Haagse ondernemer zijn er heel veel ondernemers, weet Instituut voor Midden en Kleinbedrijf (IMK), dat 70 jaar geleden is opgericht door de overheid en naar eigen zeggen expert is op het gebied van risicobeoordelingen of bedrijven gezond zijn.

Op basis van een eigen analyse voorspelt het IMK dat de komende drie jaar zo’n 50.000 in de kern gezonde bedrijven zullen omvallen. Het gaat onder andere om ondernemers die door corona een forse schuld hebben opgelopen bij leveranciers en de fiscus. Maar ook om bedrijven die door recente ontwikkelingen, zoals het oplopend personeelstekort of door stijgende energieprijzen en inflatie, even financieel klem zijn komen te zitten, maar wel een toekomst hebben.

Op basis van een eigen analyse voorspelt het IMK dat de komende drie jaar zo’n 50.000 in de kern gezonde bedrijven zullen omvallen.

Volgens directeur Michiel Hordijk is het probleem dat kredietverstrekkers het begrip ‘levensvatbaarheid’ bij gesprekken over een lening vaak ‘te eng formuleren’ en om die reden geen doorstartkrediet verstrekken. ,,Wat we zien is dat financiers vaak alleen kijken naar de cijfers.”Het IMK neemt in zijn risico-analyses ook de persoonlijkheid van een ondernemer én de ontwikkelingen binnen de branche mee. Daardoor krijgen veel meer bedrijven het stempel levensvatbaar. Volgens Hordijk bestaat 84 procent van alle ondernemingen die als levensvatbaar zijn ingeschat na vijf jaar nog steeds, zo geeft hij als bewijs dat de risicobeoordeling van IMK beter is.
Lees ook: Jan van Nederveen (IMK): Nu een bedrijf starten? Ja, júíst nu

Garantiefonds van IMK

Het IMK heeft zoveel vertrouwen in de eigen beoordeling dat het heeft besloten om een garantiefonds op te tuigen. Mocht het dan toch misgaan, dan kan een kredietverstrekker daar een beroep op doen. Hoeveel geld in het fonds zit, wil Hordijk niet zeggen, maar wel ‘dat het genoeg is om wanbetalingen op te vangen’. Wie de investeerders van het fonds zijn, wil hij niet kwijt. Behalve dat het naast het IMK gaat om een aantal grote Nederlandse ondernemers. Over de kredietverstrekkers deelt hij ook verder geen informatie, alleen dat het om alternatieve financiers gaat.

Hans Biesheuvel van ondernemersorganisatie ONL juicht het initiatief toe. Hij maakt zich grote zorgen over de enorme schuldenlast bij ondernemers en ziet ook dat banken niet echt staan te trappelen om ondernemers te helpen met leningen. ,,Zo’n zekerheidstelling kan alternatieve financiers net dat vertrouwen geven om wel een lening te verstrekken.”

Lees ook: MKB-Nederland na KVK-onderzoek: ‘Tot 400.000 ondernemers twijfelen over doorgaan met bedrijf’
De noten- en kaasboer Van Winkel hoopt via nu het IMK aan een saneringskrediet te komen. Zijn bedrijf heeft in elk geval het stempel levensvatbaar gekregen. Inmiddels is het hulploket aan het kijken waar hij een lening kan krijgen. Hoe het zit met de rente of looptijd weet hij nog niet. ,,Ik heb nog geen offerte gekregen dus dat is afwachten.”Al verdwijnt de schuld niet met een ‘doorstartkrediet’, het geeft het hem naar eigen zeggen wel rust als alles bij één loket is ondergebracht. ,,Dan kan ik mijn kop weer leegmaken. Nu denk ik aan zoveel dingen en soms is het zo onoverzichtelijk. Veel mensen denken ‘ach, we hebben corona achter ons gelaten’, maar zij vergeten dat veel ondernemers in de rats zitten en nog veel klappen te verwerken hebben.”https://www.deondernemer.nl/corona/imk-coronaschulden-50000-bedrijven-faillissement~3839525?vgo_ee=ejBvA3lN9d2Q1GTU%2F0bQYlTedCmujgbxPgiOtK5m9a4%3D